روزنامه‌ی گاردین گزارش داده است که محققان و دانش‌آموزان چینی می‌گویند که در فرودگاه‌های امریکا توسط آژانس گمرک و حفاظت مرزی این کشور مورد بازجویی فزاینده قرار گرفته و در مواردی نیز اخراج می‌شوند.
در گزارش که روزنامه‌ی گاردین روز گذشته به نشر رسانده، آمده است که محققان و دانش‌آموزان چینی که در دانشگاه‌های ایالات متحده کار می‌کنند و علی‌رغم داشتن ویزای معتبر کاری یا تحصیلی برای تحقیقات علمی، به‌طور فزاینده‌ای از بازجویی‌ها و در چند مورد اخراج در فرودگاه‌های ایالات متحده گزارش می‌دهند. توقف در مرز، بازجویی به دلایل امنیت ملی، چک کردن لپ‌تاپ و تلفن‌های همراه و نگهداری چند ساعت از موارد هستند که آن‌ها گزارش داده اند.
در این گزارش آمده است که اوایل این ماه میلادی، سفارت چین در واشنگتن با شکایت از ایالات متحده اعلام کرد که بیش از ۷۰ دانشجو با مواد قانونی و معتبر از ماه جولای ۲۰۲۱ از ایالات متحده اخراج شده اند، که بیش از ۱۰ مورد آن از ماه نوامبر ۲۰۲۳ بوده است.
در همین حال آژانس گمرک و حفاظت مرزی ایالات متحده آمار دقیقی در مورد امتناع در فرودگاه‌ها ارائه نمی‌دهد؛ ولی یک از سخنگوها می‌گوید: تمامی مسافران بین‌المللی که قصد ورود به ایالات متحده را دارند، از جمله همه شهروندان آمریکایی، تحت بررسی قرار می‌گیرند.
در ادامه‌ی این گزارش آمده که این امتناع‌ها به قانون سال ۲۰۲۰ ایالات متحده مربوط می‌شود که دانشجویان چینی را با استراتژی هم‌جوشی نظامی-مدنی چین که هدف آن استفاده از زیرساخت‌های غیرنظامی برای حمایت از توسعه نظامی است، مرتبط می‌دانند. و براساس تخمین موسسه سیاست استراتژیک استرالیا، ۹۵ دانشگاه غیرنظامی در چین با بخش دفاعی این کشور ارتباط دارند.
این درحالی‌ست که با وجود شکسته بودن اعتماد میان چین و امریکا، بر اساس گزارش‌ها دولت چین نیز محدودیت‌های آزادی تحصیلی را برای دانشجویان غربی اعمال کرده است.
