گوتام موخاپادهیا، سفیر پیشین هند در افغانستان گفت پاکستان «دشمن مشترک» طالبان و دهلی نو است و هر دو با این کشور مشکل دارند.
او به شبکه‌ی خبری الجزیره گفت: «همین موضوع ما را به متحدان طبیعی تبدیل می‌کند.»
امیرخان متقی، وزیر خارجه‌ی طالبان در 16 میزان به هند سفر کرد و در بیانیه‌ی مشترکی با وزیر خارجه‌ی این کشور، بدون نام‌بردن از پاکستان، تمامی اعمال هراس‌افگنی ناشی از کشورهای منطقه را به شدت نکوهش کرد. طالبان پیشتر حمله‌ی پهلگام – که هند پاکستان را مسئول آن می‌داند – را نیز محکوم کرده بود.
هند پس از بازگشت طالبان به قدرت در سال 1400، سفارت خود را در کابل بست و دیپلومات‌ها و شهروندانش را به سرعت از افغانستان خارج کرد. این کشور روند صدور وزیرا به شهروندان افغانستان، از جمله دانشجویان، بازرگانان و کارمندان دولت پیشین کشور را متوقف کرد.
اما پس از 4 سال، اکنون دولت هند از وزیر خارجه‌ی این گروه در دهلی نو «استقبال گرم» – اشاره به بیانیه‌ی کوتاه سخنگوی وزارت خارجه‌ی هند – کرد.
امیرخان متقی، ارشدترین مقام طالبان است که پس از 5 سال به هند سفر می‌کند.
کارشناسان می‌گویند رویکرد تازه‌ی هند در قبال طالبان بخشی از سیاست «عمل‌گرایانه‌ی» دهلی نو برای رویارویی با نفوذ پاکستان در افغانستان است.
در جریان همین سفر، پاکستان حریم هوایی کابل را به گفته‌ی طالبان نقض کرد و عملاً یکی از ولایت‌های کشور – پکتیکا – را هدف حمله‌ی هوایی قرار داد.
طالبان دست به اقدام تلافی‌جویانه زد و مدعی شد که در حمله‌اش به پاکستان، 58 نیروی امنیتی این کشور را کشته است. اسلام‌آباد ادعا کرد که طالبان این حمله را با هماهنگی دهلی نو انجام داده است.
میزبانی هند از متقی، به باور برخی از تحلیل‌گران، نوعی از مشروعیت‌بخشی و به رسمیت‌شناسی ضمنی طالبان است؛ گروهی که همچنان برای دریافت مشروعیت دیپلوماتیک در سطح جهانی تلاش می‌کند.
امیرخان متقی با سوبرامانیام جایشنکار، وزیر خارجه‌ی هند، در دهلی نو دیدار کرد. جایشنکار در این دیدار اعلام کرد که هند ماموریت فنی خود در کابل را به سطح سفارت ارتقا می‌دهد. طالبان قرار است تعدادی از دیپلومات‌های خود را به دهلی نو بفرستد.
متقی، هند را «دوست نزدیک» طالبان خواند و جایشنکار گفت دهلی نو به حاکمیت و استقلال افغانستان احترام می‌گذارد.
در گذشته، هند، طالبان را ابزار سازمان‌های استخباراتی پاکستان می‌دانست. بسیاری از اعضای طالبان در مدرسه‌های پاکستان تحصیل کرده بودند.
هند در سال ۱۹۹۶، هنگامی که طالبان برای نخستین بار بر افغانستان مسلط شد، سفارت خود را در کابل بست و به‌جای آن از «ائتلاف شمال» پشتیبانی دیپلوماتیک، مالی و آموزشی کرد تا نفوذ پاکستان را مهار کرده و منافع منطقه‌ای خود را حفظ کند.
پاکستان، عربستان سعودی و امارات متحده‌ی عربی از کشورهایی بودند که رژیم طالبان را در دور اول به رسمیت شناختند.
پس از حمله‌ی امریکا و ناتو به افغانستان و سقوط طالبان، هند سفارت خود را در کابل بازگشایی کرد، اما همچنان این گروه را متحد پاکستان می‌دانست.
هند طالبان را مسئول چندین بمب‌گذاری در مراکز دیپلوماتیک خود در افغانستان معرفی کرده بود.
هند در دو سال گذشته، اجازه داده است طالبان به طور غیررسمی کنترول قنسول‌گری‌های افغانستان را در بمبئی و حیدرآباد در دست گیرد.
پاکستان در ماه‌های پسین بارها طالبان را متهم کرده که به تی‌تی‌پی پناه می‌دهد. این اتهام اما از سوی این گروه رد شده است. تحلیل‌گران معتقدند که در چنین شرایطی، هند وارد اقدام شده و می‌خواهد خود «خلا» را پر کند.
پروین دونتی، تحلیل‌گر ارشد «گروه بین‌المللی بحران» به الجزیره گفت: «هزینه‌ی نادیده‌گرفتن طالبان در گذشته و واگذاری افغانستان به پاکستان، دولت هند را این بار وادار کرده است تا روابط خود با کابل را تقویت کند.
او گفت که این رابطه مهم است و هند نباید به دلیل اختلافات ایدئولوژیک، از طالبان دوری کند و بگذارد رقیبان اصلی این کشور، از جمله چین، وارد این عرصه شوند.
دونتی گفت که سفر متقی نشان می‌دهد که هند تمایل دارد از دغدغه‌های ایدئولوژیک عبور کند و تعاملات «عمل‌گرایانه» با طالبان برقرار کند.
اجی ساهنی، مدیر اجرایی «پایگاه داده‌ی هراس‌افگنی جنوب آسیا، گفت که هند معتقد است رژیم طالبان به این زودی‌ها از بین نمی‌رود. او گفت: «نمی‌توان تنها به این دلیل که از آن رژیم خوش‌مان نمی‌آید، از واقعیت چشم پوشید.»
روز دوشنبه، متقی با گروهی از سیک‌ها و هندوهای افغانستان که طی دهه‌های گذشته از کشور گریخته بودند و اکنون در دهلی زندگی می‌کنند، دیدار کرد. او به این افراد گفت که می‌توانند بازگردند.
ساهنی در پایان گفت: «شاید جهان این موضوع را درک نکند، اما برای طالبان، مورد استقبال قرار گرفتن از سوی هند اهمیت بسیار زیادی دارد. زیرا کشورهایی که بتوانند همزمان به طالبان مشروعیت سیاسی، بازرگانی، کمک‌های بشردوستانه و احترام دیپلوماتیک بدهند، چندان زیاد نیستند.»
