روسیه، چین، ایران و پاکستان، روز گذشته در بیانیهی مشترکی، مخالفت شدید خود را با طرح ایجاد پایگاه نظامی خارجی در افغانستان اعلام کردند.
در این بیانیه آمده که این کشورها «مخالفت مجدد خود را با ایجاد پایگاههای نظامی از سوی نیروهای فرامنطقهای در داخل و اطراف افغانستان، تحت هر عنوانی که باشد، به عنوان اقدام مضر برای صلح و امنیت منطقهای» ابراز داشتند.
پیشتر، رییسجمهوری امریکا گفت که این کشور میخواهد پایگاه هوایی بگرام را در اختیار بگیرد و اگر طالبان مانع چنین کاری شود، «پیامدهای بدی» در انتظار افغانستان خواهد بود.
وزیران خارجهی ایران و روسیه و مقامهای پاکستان و چین، روز گذشته (پنجشنبه، 3 میزان)، در حاشیهی هشتادمین نشست مجمع عمومی ملل متحد دیدار کردند. در بیانیهای مشترک، آنها تاکید کردند که کشورهای عضو ناتو باید «مسئولیت اصلی» وضعیت کنونی افغانستان را بر دوش بگیرند، فوراً تحریمهای «یکجانبه» علیه این کشور را لغو و داراییهای خارجی آن را آزاد کنند.
این کشورهای منطقهای همچنین بر اهمیت تشکیل دولت فراگیر در افغانستان تاکید کردند که در آن، حقوق زنان و مردان و همهی اقوام و مذاهب کشور رعایت شود.
آنها تاکید کردند که دسترسی زنان و دختران به آموزش، کار، مشارکت در زندگی عمومی، آزادی گشتوگذار، عدالت و خدمات اساسی، به صلح، ثبات و شکوفایی افغانستان کمک خواهد کرد.
مقامهای این کشورها در نشست خود در نیویارک، بر روی یازده اصل توافق کردند. آنها حمایت خود را از افغانستان به عنوان کشوری مستقل، متحد، صلحآمیر و عاری از هراسافگنی، جنگ و مواد مخدر اعلام کردند.
این کشورها از ابتکارات منطقهای موثر برای بهبود اقتصاد افغانستان حمایت و بر اهمیت تداوم کمکهای بشردوستانه به این کشور تاکید کردند. آنها همچنین آمادگی خود را برای گسترش بازرگانی و همکاریهای اقتصادی با افغانستان اعلام کردند.
این کشورها خواستار توزیع «بیطرفانه، شفاف و غیرتبعیضآمیز» کمکهای بشردوستانه [از سوی طالبان] شدند و بر ضرورت کمکهای جهانی برای بازسازی اقتصاد و زیرساختهای افغانستان تاکید کردند.
روسیه، چین، ایران و پاکستان گفتند که تحریمهای شورای امنیت ملل متحد علیه رهبران طالبان، با درنظرداشت «شرایط در حال تحول افغانستان و ضرورت توجه به نگرانیهای مشروع مردم این کشور» باید تعدیل شوند.
در بیانیه آمده: «آنها مخالفت خود را با اقدامهای فشارآمیز، از جمله تحریمهای یکجانبه، با هدف بیثباتسازی افغانستان اعلام کردند.»
نگرانی منطقه از هراسافگنی
چهار کشور گفتند که داعش، القاعده، جنبش اسلامی ترکستان شرقی، تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی)، جیشالعدل، ارتش آزادیبخش بلوچستان (بیالای) و دیگر گروههای مشابه «در افغانستان مستقر هستند و تهدید جدی برای امنیت منطقهای و جهانی به شمار میروند.»
این کشورها گفتند صلح و ثبات افغانستان به نفع خودشان است و از طالبان خواستند تا اقدامهای «موثر، عینی و قابل راستیآزمایی» در مبارزه با هراسافگنی انجام دهد.
آنها همچنین از طالبان خواستند تا همهی گروههای هراسافگن در افغانستان را نابود کند و مانع نیروگیری، جمعآوری منابع مالی، انتقال جنگافزار و همکاری این گروهها با جنگجویان هراسافگن خارجی شود.
این کشورها به طالبان گفتند تا همهی اردوگاههای آموزشی و دیگر زیرساختهای هراسافگنی را از خاک افغانستان برچیند.
در بیانیه تاکید شده که طالبان باید «رویکرد بیطرفانه، شفاف و عاری از تبعیض نسبت به تمامی گروههای هراسافگن در داخل افغانستان، کشورهای همسایه، منطقه و فراتر از آن، در پیش گیرد.» این نگرانی پس از آن مطرح میشود که طالبان به رغم جنگ با داعش، به گفتهی بسیاری از کارشناسان و کشورها، نسبت به گروههایی چون القاعده و تیتیپی رویکرد ملایمی دارد.
در بیانیه آمده که طالبان باید شرایطی را در افغانستان فراهم کند که بازگشت مهاجران به کشور تسهیل شود و از مهاجرت بیشتر جلوگیری به عمل آید. بیانیه افزود که طالبان باید اقدامهای «جدی» برای تضمین معیشت بازگشتهها و ادغام آنها در روندهای سیاسی و اجتماعی انجام دهد.
آنها از جامعهی جهانی خواستند تا برای حمایت از مهاجران افغانستان، به این کشور و کشورهای میزبان کمکهای بیشتری ارائه دهد.
روسیه، چین، ایران و پاکستان گفتند از تمامی تلاشهای دیپلوماتیک که به حلوفصل سیاسی معضل افغانستان کمک میکند، حمایت میکنند.